Hoe pak je een gigántisch experiment als de bouw van een fluitschip aan?

1 maart 2022

Een megalomaan experiment als de bouw van een 17e eeuws vrachtschip uit afvalplastic, dat begin je niet zomaar. Dat hak je op in kleine stappen. Zo ontstond onze schepenstrategie – of zoals wij het noemen: ‘de evolutie der afvalplastic schepen’.

Read in English

We zijn weer een stap dichterbij ons doel! In februari begonnen we namelijk met de bouw van Speeljacht. Met de bouw van dit schip ontdekken we wederom een stuk van de schone route die leidt naar onze droom: de bouw van een 17e eeuws fluitschip uit afvalplastic. Het speeljacht is een tussenstap (of -stop) in de schepenstrategie die we op werf realiseren: ‘de evolutie der afvalplastic schepen’. In deze evolutie is ieder schip een experiment op zich – en leren we van de geschiedenis om een sprong in de toekomst te maken.

De werkboot: zonder had je een probleem

Ons eerste kleine experimentje: een klein werkbootje bouwen op weg naar het fluitschip. Inmiddels liggen er drie werkboten op de werf waar we ontzettend trots op zijn. Prachtige historische scheepjes met een cruciale rol in de schepenevolutie. Want zo’n schip bouw je niet zomaar. Ieder megaproject begint met een eerste kleine stap. Via deze werkbootje leerden we de 17e eeuwse scheepsbouwkunst kennen en ontdekten we de eigenschappen en mogelijkheden van afvalplastic als bouwmateriaal.

Ook in de 17e eeuw was dit een cruciaal scheepje: zonder deze bootjes kon een fluitschip namelijk niet uitvaren. Met de werkboten brachten de scheepslieden handelswaar van en naar de kust. Niet voor niets is dit een van de meest gebouwde scheepjes uit die tijd. (En inmiddels ook een van de meest gebouwde scheepjes uit afvalplastic van onze tijd.)

Video: bekijk de werkboten in actie tijdens de handelsmissie Clean2Amsterdam

Het speeljacht: grootste object uit afvalplastic ooit

Wie het afgelopen jaar op de werf is geweest, heeft het model van het speeljacht al gezien. Of beter: ervaren. Want al is het slechts een bouwsel van dunne houten latjes, als je erin staat voel je: ‘Wauw, dit is een flink ding!’ (En je hoort ze denken: ‘gaat dat wel lukken…?’)

Het Speeljacht is namelijk drie keer groter dan de werkboten die ernaast in het water drijven. Leg de Lankhorst, de Schelphoek én de Karperkuil op elkaar en je hebt een indruk van de hoogte. Leg ze achter elkaar en je hebt de lengte. Met het Speeljacht gaan we dus next level. Want nooit eerder is er zo’n groot functioneel object gebouwd uit afvalplastic.

Een onsuccesvol experiment

Maar niet alleen de grootte van het schip, ook het materiaal is enorm experiment! Hoe groter het schip, des te steviger het materiaal moet zijn. Daarom werken we al een tijd samen met de polymerenindustrie om PET te verstevigen (plastic van frisdrankflessen en vleesbakjes). Maar hoeveel knappe koppen we ook bij elkaar hadden, de eerste experimenten bleken geen succes. Toen we een eerste ‘proefkielbalk’ op de grond gooiden, spatte het in duizend stukjes uit elkaar. Daar bouw je (nog) geen zeewaardig schip mee – maar misschien wel al een roer of een zwaard.

Daarnaast liggen ons nieuwe ontdekkingen te wachten op het gebied van tuigage en schone aandrijving. Al die experimenten doen recht aan de aard van het speeljacht, destijds een innovatief schip. Het was een van de eerste plezierjachten uit de maritieme geschiedenis. Sommige kooplieden waren zó rijk dat ze het zich konden permitteren om een boot te laten bouwen voor de lol, om te ‘spelevaren’. Bovendien had het een vernieuwend soort tuigage. Kortom, met een speeljacht maakte je indruk. En zo is het ook voor ons.

Het fluitschip: laat ze ons maar uitlachen!

En dan dat ding waar het ons allemaal om te doen is: het fluitschip uit afvalplastic. Een 17e eeuws vrachtschip bouwen, ga er maar aanstaan… Iedereen vindt het een te gek idee, maar lang niet iedereen neemt ons serieus. Want ‘dat ding bouwen uit afvalplastic, dat is onmogelijk.’ (Want dat afvalplastic is nog niet stevig genoeg.) En dat is precies waarom we het willen.

De bedenker van dit schip, Pieter Jansz, werd ook uitgelachen in zijn tijd. Zijn fluitschip was nogal opmerkelijk, een experiment voor die tijd. Maar eenmaal op zee bleek dit gekke langwerpige schip een uitstekend handelsschip dat Nederland een enorme welvaart bracht: de Gouden Eeuw. Ook ‘ons’ fluitschip is een enorm experiment. Maar als het lukt, reiken we sectoren als de bouw en industrie wel een nieuw materiaal aan (uit afval) en ontketenen we een Nieuwe Gouden Eeuw! Dus laat ze ons maar uitlachen.

En wat als het niet lukt?

We hebben het allemaal mooi uitgedacht, maar alsnog kunnen onze plannen zwaar mislukken. Maar dat deert niet, want we gaan struikelend de toekomst in! Onderweg leren we, en als het tóch niet lukt… dan hebben we in ieder geval een goed verhaal.

SHARE THIS STORY